Việc xây dựng các con đập này sẽ có lợi cho Lào hoặc Thái Lan, nhưng sẽ tác hại đến Cam Bốt và một phần Việt Nam.

Thác ở cao nguyên Boloven, Lào
DR

Hai tập đoàn Hàn Quốc SK Engineering and Construction - trong lãnh vực xây dựng - và  Korean Western Power (năng lượng) đã giành được hợp đồng trị giá 1 tỷ đô la để xây dựng và khai thác một nhà máy thủy điện tại Lào.

Trả lời hãng tin Pháp AFP hôm nay, 23/10/2012, phát ngôn viên SK Construction cho biết là họ sẽ xây dựng 3 con đập và một nhà máy thủy điện trên sông Mêkông, ở vùng cao nguyên Boloven, miền Nam Lào.

Theo các nguồn tin trùng hợp, nhà máy thủy điện mang tên Xe-Pian Xe-Namnoy, công xuất 410 megawatt, dự kiến khởi công kể từ năm 2013, và sẽ hoàn tất vào khoảng năm 2018. Công trình được xây dựng trên nhánh sông Se Kong, một phụ lưu của sông Mêkông.

Nhà máy thoạt đầu sẽ thuộc chủ quyền của tập đoàn năng lượng Korean Western Power, khai thác cho đến năm 2045 trước khi trao lại cho chính phủ Lào. Theo thông lệ, phần lớn điện sản xuất sẽ được bán cho Thái Lan, và chính quyền Lào dự trù thu được khoảng 30 triệu đô la mỗi năm tiền thuế và các khoản phí khác.

Theo báo chí Thái Lan, giới đầu tư Thái cũng có phần hùn đáng kể trong liên doanh khai thác nhà máy thủy điện Xe-Namnoy. Tập đoàn điện lực tư nhân lớn nhất Thái Lan là Ratchaburi chẳng hạn, nắm 25 % cổ phần trong công ty năng lượng sẽ mang tên Xe-Pian Xe-Namnoy Power (PNPC), bao gồm cả Lào lẫn Hàn Quốc.

Nguồn tin về việc Lào sắp cho xây dựng đập Xe-Pian Xe-Namnoy ít được báo chí quan tâm vì đây chỉ là một con đập nhỏ, xây dựng trên nhánh chứ không phải là trên dòng chính sông Mêkông.

Tuy nhiên vào đầu năm nay, một công trình nghiên cứu được Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ công bố trong tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, đã báo động rằng việc xây đập trên rất nhiều chi nhánh sông Mêkông cũng có thể dẫn đến « thảm họa », ảnh hưởng tới sản xuất ngư nghiệp và đa dạng sinh học, làm cạn kiệt nguồn cá trên sông.

Việc xây dựng các con đập này sẽ có lợi cho Lào hoặc Thái Lan, nhưng sẽ tác hại đến Cam Bốt và một phần Việt Nam.

Các nhà nghiên cứu nêu tên một số con đập có thể gây hại lớn là đập Hạ Se San 2 ở Cam Bốt, nằm trên một phụ lưu khác của sông Mêkông, và 3 đập ở Lào : Se Kong 3d, Se Kong 3u, và Se Kong 4, đều ở trên dòng Se Kong.