“Giữa Lòng Cuộc Ðời” của thi sĩ Quách Thoại là một di sản văn học giá trị, nó không thể để bị mai một mà phải lưu truyền thật rộng rãi, dù có phải vượt qua nhiều khó khăn.
WESTMINSTER (NV) -Tạ thế vào năm 1957, cách nay 57 năm, khi mới 27 tuổi, nhưng thi sĩ Quách Thoại đã để lại một thi phẩm văn học lớn - “Giữa Lòng Cuộc Ðời” - cho thế hệ sau hiểu đến cái ác và sự tàn khốc của chế độ Cộng Sản.
Nhà thơ Trần Dạ Từ hùng hồn đọc và diễn nghĩa những câu thơ của Quách Thoại trong buổi giới thiệu thi phẩm “Giữa Lòng Cuộc Ðời”. (Hình: Nguyên Huy/Người Việt)
“Giữa Lòng Cuộc Ðời” vừa được nhà xuất bản Tiếng Quê Hương và nhà thơ Trần Dạ Từ giới thiệu đến độc giả hải ngoại vào chiều 12 Tháng Giêng, 2014, tại phòng sinh hoạt nhật báo Việt Báo.
Kể về cuộc “truân chuyên” của cuốn thơ Quách Thoại in trước 1975, nhà văn Nhã Ca, phu nhân thi sĩ Trần Dạ Từ, kể cho chúng tôi: “Sau 1975, nhà cầm quyền cộng sản ra lệnh tịch thu tất cả những sách vở báo chí thời VNCH, công an đến nhà chúng tôi tịch thu hết hai tủ sách lớn, chất lên xe, nhưng cuốn ‘Giữa Lòng Cuộc Ðời’ của Quách Thoại lại lọt khỏi xe và bị bánh xe cán ngang chôn vùi trong đất. Chúng tôi đã thu lại cất giấu đi và mãi tới nay mới tìm lại được”.
Nhà văn Trần Phong Vũ, đại diện tủ sách Tiếng Quê Hương tại Nam California, trong dịp giới thiệu thi phẩm này, cho biết lý do để tủ sách Tiếng Quê Hương in và phát hành: “Ðây là tập thơ duy nhất của thi sĩ Quách Thoại. Nội dung của nó đóng góp vào nền văn học Việt Nam. Ðó là một di sản quí báu, xứng đáng cho mọi người đọc và suy nghĩ, đồng thời cũng ghi dấu tính cách giá trị của nền văn học Việt Nam vào thời gian ấy cho đến bây giờ. Qua nội dung, người đọc cảm nhận được quan điểm của thi sĩ chủ trương không một thể chế chính trị nào, ngoài tôn giáo, có thể đem lại hạnh phúc cho con người. Dù Quách Thoại chỉ sinh hoạt trong nền văn học Việt Nam khoảng 3, 4 năm nhưng một số sự việc được mô tả trong thơ ông đã không chỉ là trong thời đại ông mà ngay cả bây giờ”.
Nhà văn Trần Phong Vũ cũng nhắc lại tôn chỉ của Tủ sách Tiếng Quê Hương và nỗ lực làm việc của người chủ trương là nhà văn Uyên Thao. Ðó là chủ trương tìm kiếm những tác phẩm giá trị của văn học Việt Nam từ trước đến nay, cả ở trong nước lẫn hải ngoại. Vẫn theo nhà văn Trần Phong Vũ, “Giữa Lòng Cuộc Ðời” của thi sĩ Quách Thoại là một di sản văn học giá trị, nó không thể để bị mai một mà phải lưu truyền thật rộng rãi, dù có phải vượt qua nhiều khó khăn.
Nhà văn Huy Phương, người cùng quê với thi sĩ và cũng có nhiều dịp gặp gỡ, sinh hoạt với ông ở Saigon vào thời bấy giờ, cho biết sơ lược về tiểu sử của thi sĩ Quách Thoại và nói về cái chết thê lương của thi sĩ trong một nhà thương “thí” là bệnh viện Bài Lao ở Sài Gòn, không một người thân chung quanh vì thi sĩ đã bỏ nhà vào Sài Gòn “lập nghiệp” mà rất ít liên lạc với gia đình.
Nhà văn Huy Phương trong dịp này đã giới thiệu cô em thứ 6 của thi sĩ, cô Ðoàn Ngọc Cầm, cũng có mặt trong buổi sinh hoạt văn học này.
Văn giới và trí thức Nam California nghe nhà thơ Ðỗ Quí Toàn đọc thơ Quách Thoại trong buổi giới thiệu thi phẩm “Giữa Lòng Cuộc Ðời”. (Hình: Nguyên Huy/Người Việt)
Hai nhà thơ Trần Dạ Từ và Ðỗ Quí Toàn đã đọc những vần thơ tiêu biểu của thi sĩ Quách Thoại. Cả hai nhà thơ này đều rất hăng say đọc lại những dòng thơ mà thi sĩ Quách Thoại tả về những oan khiên của người dân Việt dưới chế độ bạo tàn của cộng sản, trong một đất nước chiến tranh. Trần Dạ Từ thì hùng hồn vừa đọc thơ Quách Thoại vừa diễn tả nghĩa mỗi câu thơ.
Còn Ngô Nhân Dụng thì xin phép không dùng máy khuếch âm để được thoải mái diễn tả cái say sưa của mình qua những dòng thơ Quách Thoại quằn quại nỗi đau của người dân Việt. Nỗi đau chiến tranh. Nỗi đau đấu tố. Nỗi đau chịu đựng. Nỗi đau lặng câm và nỗi đau sự sống...
Buổi giới thiệu sách được nhiều văn giới, trí thức đến tham dự mà nhà văn Trần Phong Vũ, trưởng ban tổ chức đã hân hoan thú nhận rằng “Thật là một điều không ngờ buổi sinh hoạt văn học hôm nay lại được các vị trong giới trí thức và văn thi giới quan tâm mà đến tham dự đông đúc như thế này”.
Theo dự trù được ban tổ chức thông báo lúc đầu, ngoài những thành viên trong ban tổ chức nói chuyện, là phần phát biểu của mọi người tham dự vì trong số người tham dự hôm nay “chúng tôi thấy có rất nhiều vị đã từng biết, từng sinh hoạt với thi sĩ Quách Thoại,” nhà văn Trần Phong Vũ cho biết khi đọc chương trình của buổi sinh hoạt.
Thi phẩm “Giữa Lòng Cuộc Ðời” của Quách Thoại được tủ sách Tiếng Quê Hương xuất bản năm 2013, bìa cứng, gần 50 trang. Ngoài 59 bài thơ của Quách Thoại còn có các bài viết về Quách Thoại của nhà văn Uyên Thao, Nhã Ca, Ngọc Cầm và Thanh Hương, ngoài ra còn có phần phụ lục gồm ba bài viết của các nhà văn Thanh Tâm Tuyền, Lý Hoàng Phong và Huy Phương. Ấn phí 20 Mỹ kim. Quí độc giả cần sách có thể liên lạc với Tủ Sách Tiếng Quê Hương ở P.O. Box 4653 Falls Church, VA 22044 hay email: