Trên chuyến bay từ Ba Tây về lại Giáo Đô Rôma ngày 28/7/2013
Trong vòng khoảng 1 tiếng rưỡi trên chuyến bay tông du cho Ngày Giới Trẻ Thế Giới XXVIII ở từ Ba Tây về lại Vatican, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bất ngờ, (vì trên chuyến đi ngài không làm như thế), sẵn sàng trả lời tất cả những câu phỏng vấn của thành phần truyền thông tháp tùng ngài, bao gồm đủ mọi vấn đề, cho dù tế nhị nhất:
1- về chuyến tông du đầu tiên của ngài; 2- về vấn đề an toàn sinh mạng; 3- về cái bị đen ngài mang theo chuyến tông du; 4- về các ủy ban ngài thiết lập để cải cách Nhà Băng Vatican được gọi là IOR (Institute for Religious Works); 5- về chuyện vận động đồng tính (gay lobby) trong tòa thánh vatican; 6- về vấn đề lãnh nhận các bí tích liên quan đến những trường hợp ly dị và tái hôn; 7- về chuyện nữ giới làm linh mục trong Giáo Hội Công giáo; 8- về mối liên hệ giữa ngài và vị giáo hoàng hưu trí Biển Đức XVI hiện nay.
1- Về chuyến tông du đầu tiên của mình, ngài cho biết ngài cảm thấy hân hoan vui mừng với chuyến tông du quốc tế đầu tiên này của ngài. Ngài nhận thấy nhân dân Ba Tây "là một dân tộc vui vẻ đã chịu nhiều đau khổ... Chuyến đi này rất hay; về tinh thần nó làm tôi cảm thấy tốt đẹp... việc gặp gỡ dân chúng bao giờ cũng tốt, vì khi làm như thế chúng ta nhận được nhiều điều tốt đẹp từ những người khác".
2- Về vấn đề an toàn sinh mạng, ngài nhận thấy không có gì đáng tiếc xẩy ra trong chuyến tông du vừa rồi và hết mọi sự đã được bộc phát.
Theo ngài thì "nhờ ít vấn đề an toàn mà tôi đã có thể đến với dân chúng, ôm lấy họ, chào hỏi họ, không cần có những chiếc xe bọc sắt... nó là một thứ an toàn tin tưởng vào dân chúng... đúng thế, bao giờ cũng nguy hiểm khi gặp người điên, thế nhưng lúc nào Chúa cũng bảo vệ chúng ta không phải hay sao? Đồng thời cũng điên khùng khi vị giám mục tách mình ra khỏi dân chúng, và tôi thích cái khùng này hơn".
Ngài cũng lập lại cho biết ý định của ngài thích tiếp tục ở lại nhà trọ Thánh Matta hơn là về tông dinh giáo hoàng ở Vatican:
"Tôi không thể sống một mình hay với một nhóm nhỏ. Tôi cần ở giữa dân chúng, gặp gỡ và nói chuyện với dân chúng... Hết mọi người cần phải sống như Chúa muốn họ sống. Thế nhưng, vấn đề khổ hạnh - một thứ khổ hạnh tổng quát - tôi nghĩ rằng là những gì cần thiết cho tất cả những ai hoạt động phục vụ Giáo Hội".
3- Về cái bị đen ngài mang theo chuyến tông du, ngài cho biết trong đó "chẳng có cái chốt bom nguyên tử! Có một cái cạo râu, một cuốn sách nguyện, cuốn nhật ký của tôi, một cuốn sách để đọc - Tôi mang theo cuốn về Thánh Thérèse of Lisieux là vị tôi sùng kính... Bao giờ tôi cũng mang cái túi này đi khi du hành. Đó là chuyện bình thường thôi. Chúng ta cần phải sống bình thường".
4- Về các ủy ban ngài thiết lập để cải cách IOR (Institute for Religious Works), cũng như về trường hợp Đức Ông Scarano, vị giám đốc dịch vụ phân tích kế toán của APSA (the Administration of the Patrimony of the Apostolic See - Văn Phòng Quản Trị Tài Sản của Tòa Thánh), bị chính quyền Ý bắt giam liên quan đến vụ điều tra về gian lận, ngài cho biết:
"Tôi tin tưởng vào công việc của các phần tử thuộc ủy ban này. Tính chất thanh liêm và chân thực cần phải trở thành các qui chuẩn chi phối thực thể này".
Ngài cảm thấy buồn về trường hợp ấy: "Tôi cảm thấy đớn đau trước những biến cố ấy vì chúng gây gương mù... thế nhưng ở Tòa Thánh cũng có những người thánh nữa... và thậm chí chỉ cần một số không thánh thiện thôi thì họ cũng là thành phần gây ầm ĩ nhất, ở chỗ, ai cũng biết đó, chỉ cần một cây đổ xuống thôi cũng làm ầm lên hơn là cả một cánh rừng vươn lên".
5- Về chuyện vận động đồng tính (gay lobby) trong tòa thánh Vatican, ngài cũng đề cập đến trường hợp của Đức Ông Ricca, một viên chức cao cấp của IOR, một nhân vật bị báo chí Ý quốc phanh phui ra những gì liên quan đến đời tư của vị này với vấn đề được họ gọi là "vận động đồng tính" ở trong Tòa Thánh Vatican.
Ngài cho biết: "Về Đức Ông Ricca thì vấn đề điều tra trước khi bổ nhiệm (investigatio previa) đã được thực hiện mà không khám phá thấy gì hết.
Thế nhưng tôi muốn được nói thêm thế này, tôi thấy rằng trong Giáo Hội rất thường hay có khuynh hướng moi móc các thứ tội lỗi xẩy ra từ thời còn trẻ để mà công khai hóa chúng.
Tôi không có ý nói về các thứ tội ác, chẳng hạn việc lạm dụng tình dục vị thành niên là một tội ác. Thế nhưng, nếu chẳng may một người giáo dân, hay một vị linh mục, hoặc một chị nữ tu, sa ngã phạm tội thì Chúa đều tha thứ và quên đi. Chúa quên đi - Đó là điều quan trọng. Chúng ta có quyền để quên đi chứ không phải không...
Thánh Phêrô đã phạm một trong những tội trầm trọng nhất, tội bội giáo, ấy thế mà ngài lại làm Giáo Hoàng. Nhiều điều đã viết về vấn đề vận động đồng tính... thế nhưng tôi không thấy những dấu vết đồng tính nào ở Vatican hết, mặc dù họ cho rằng có. Tôi nghĩ rằng khi chúng ta gặp một người đồng tính, chúng ta cần phải phân biệt sự kiện là đồng tính với sự kiện trở nên thành phần của một thứ vận động, vì không phải tất cả mọi thứ vận động đều tốt cả.
Vấn đề là thế. Vậy nếu một con người đồng tính có thiện chí muốn tìm kiếm Thiên Chúa thì tôi là ai mà dám phán xét họ chứ?"
6- Về vấn đề lãnh nhận các bí tích liên quan đến những trường hợp ly dị và tái hôn, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng không né tránh vấn đề về việc lãnh nhận bí tích đối với thành phần ly dị và tái hôn.
Ngài cho biết: "Tôi nghĩ rằng đây là lúc cho tình thương. Thành phần ly dị có thể lãnh nhận các bí tích. Vấn đề liên quan đến những ai đang ở trong tình trạng tái hôn... những người không thể rước lễ. Thế nhưng, xin mở ngoặc ở đây, bên Chính Thống lại có một tập tục khác. Họ theo loại thần học cần kiệm (theology of economic), nên họ cho thêm cơ hội, tức là họ cho phép. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng vấn đề này - ở đây tôi xin đóng ngoặc - cần phải được nghiên cứu trong phạm vị của việc chăm sóc mục vụ về hôn phối.
Một trong những đề tài được Hội Đồng Hồng Y sẽ bàn tới trong cuộc gặp gỡ vào tháng 10 . Đó là làm thế nào để tiến hành vấn đề chăm sóc mục vụ hôn phối... Chúng tôi đang hướng tới vấn đề chăm sóc mục vụ hôn phối một cách sâu xa hơn... Đây là một vấn đề đối với nhiều người".
7- Về chuyện nữ giới làm linh mục trong Giáo Hội Công giáo, ngài nói rằng Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã đóng cửa về vấn đề phụ nữ thụ phong linh mục này rồi, nhưng ngài đã nhấn mạnh rằng:
"Mẹ Maria còn quan trọng hơn cả các Tông Đồ, các giám mục, và vì thế phụ nữ trong Giáo Hội cũng quan trọng hơn cả các vị giám mục và các vị linh mục... thần học rất cần có để khám phá hơn nữa về vai trò của nữ giới trong Giáo Hội".
8- Về mối liên hệ giữa ngài và vị giáo hoàng hưu trí Biển Đức XVI hiện nay, Đức Thánh Cha Phanxicô xác nhận rằng "Nó giống như có một người ông ở trong nhà, mà là một người ông khôn ngoan. Khi trong nhà có một người ông sống ở đó thì ông được tôn kính, mến yêu và lắng nghe.
Ngài là một con người khôn ngoan không xen chuyện. Tôi đã nói với ngài nhiều lần: 'Kính Đức Thánh Cha... xin đến với chúng con... Ngài đã đến khánh thành và làm phép tượng Thánh Micae... Phải, giống như có một người ông trong nhà, một người cha của tôi.
Nếu tôi gặp bất cứ một khó khăn nào hay không hiểu điều gì thì tôi gọi điện thoại để hỏi ngài: 'Xin cho con biết con có thể làm thế này hay thế kia hay chăng?'
Và khi tôi đến nói chuyện với ngài về vấn đề hệ trọng Vatileaks (vấn đề tiết lộ tài liệu mật của Tóa Thánh), thì ngài đã giải thích tất cả cho tôi một cách rất chân thành".