Giờ đây, sau 15 năm gầy dựng và trưởng thành, tên gọi SBTN đã trở thành một “brand name” - một đài truyền hình “hàng hiệu” mà bất cứ ai yêu thích các chương trình TV Việt Ngữ đều không thể không biết tới, không chỉ tại Hoa Kỳ mà cả ở Canada và Úc.
GARDEN GROVE, California (NV) - Mười lăm năm trước, khi nhạc sĩ Trúc Hồ bắt tay vào thực hiện ước mơ “làm một đài truyền hình mang tính network đi khắp mọi tiểu bang Hoa Kỳ để mình có một tiếng nói chung, tạo nên một sự đoàn kết cho cộng đồng người Việt hải ngoại,” SBTN (Saigon Broadcasting Television Network) vẫn còn quá lạ lẫm với tất cả người Việt sinh sống tại Hoa Kỳ.
Từ trái, nhạc sĩ Trúc Hồ, bà Hạnh Nhơn, cùng ông Lê Văn Chính, cô Thanh Hà, và ông Tony Đinh, ba thành viên ban tổ chức Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh kỳ 7, tại San Jose năm 2009. (Hình: Hội HO Cứu Trợ Thương Phế Binh và Quả Phụ VNCH)
Giờ đây, sau 15 năm gầy dựng và trưởng thành, tên gọi SBTN đã trở thành một “brand name” - một đài truyền hình “hàng hiệu” mà bất cứ ai yêu thích các chương trình TV Việt Ngữ đều không thể không biết tới, không chỉ tại Hoa Kỳ mà cả ở Canada và Úc.
SBTN, đài Việt network đầu tiên
Nhạc sĩ Trúc Hồ, tổng giám đốc đài SBTN, hệ thống truyền hình Việt Nam đầu tiên phát hình 24 giờ/ngày, nhớ lại: “Mười mấy năm về trước, có người hỏi tôi tại sao không làm đài truyền hình 'local'? Tôi trả lời nếu có làm thì tôi chỉ muốn làm đài mang tính cách network, phú sóng mọi tiểu bang trên khắp Hoa Kỳ để mình có một tiếng nói, có một nơi để thông tin những tin tức của người Việt, liên quan đến người Việt, để tạo cho cộng đồng mình sự đoàn kết, để bảo tồn văn hóa Việt, cũng như phục vụ cho người Việt lớn tuổi cần biết tin tức trên thế giới cũng như tại quê nhà Việt Nam.”
Ước mơ là vậy, lý tưởng là thế, nhưng khi bắt tay vào làm, “mọi thứ khó khăn hơn những điều mình tưởng tượng.”
Tác giả “Trái tim mùa Đông” kể, “Khoảng Tháng Mười Một hoặc Tháng Mười Hai, 2000, sau khi bay qua Colorado ký hợp đồng với một công ty Mỹ để bắt tay vào chuyện làm TV, lúc trở về tôi cảm thấy lo. Lo vì một ngày 24 tiếng, chương trình đâu ra để làm? Trong khi cơ sở hạ tầng lúc đó cũng chưa có, chỉ có Trung Tâm Asia có máy móc để 'edit video' thôi.”
Phóng viên Mai Phi Long phỏng vấn Joshua Wong, lãnh đạo sinh viên trong cuộc Cách Mạng Dù, ở Hồng Kông. (Hình: SBTN)
Nhưng khó khăn hơn hết, theo ông Trúc Hồ, là khán giả Việt Nam chưa hiểu được chuyện muốn xem SBTN thì phải trả thêm mỗi tháng một ít tiền.
“Vì thế, trong hai năm đầu hoạt động, SBTN không có khán giả coi. Cứ thử tưởng tượng không có khán giả mà mình phải cố tồn tại thì khó khăn vô vàn. Tiền đốt hàng tháng, và tưởng chừng cứ ngồi chờ ngày nó sụp thôi,” tổng giám đốc SBTN nói.
Ông nhớ lại những ngày đã qua, “Tôi phải đọc hết các 'TV guide' của các đài Mỹ để mày mò làm nên cho mình một chương trình chỉ 6 tiếng cho một ngày 24 tiếng. Rồi nhờ Việt Dzũng lên nói tin tức, huấn luyện người đọc tin tức. Sau một thời gian tưởng chừng như không có đường thoát thì đùng một cái bà con hiểu là coi đài phải trả tiền, rồi Direct TV nhảy vào thì người ta mới biết SBTN.”
Ông tâm sự, “Ngành truyền thông này thực ra không có tiền, báo chí không có tiền, TV cũng không có tiền. Chỉ vì muốn cộng đồng mình vững mạnh, muốn có một tiếng nói, muốn có những hoạt động cộng đồng, những điều đó cần thiết cho một cộng đồng tị nạn. Bằng TV, mình có thể ghi nhận lại hết những hoạt động của người Việt mình khắp nơi trên thế giới. Hiện giờ phóng viên SBTN có mặt ở khắp nơi trên thế giới, kể cả trong nước. Họ làm việc một cách âm thầm, vì lý tưởng muốn mang sự thật trong nước ra cho đồng bào hải ngoại biết.”
Từ buổi đầu khó khăn đó, có thể nói, SBTN như người Việt đầu tiên đặt những bước tiên phong đi vào ngành truyền thông network, để sau này mới có thêm nhiều đài khác nữa.
“Những người cộng tác với SBTN từ những ngày đầu như anh Việt Dzũng, hầu hết đều là tự nguyện, thiện nguyện, chứ nếu tính đến lương bổng thì chúng tôi đã không thể tồn tại đến ngày hôm nay,” Trúc Hồ nói một cách trân trọng.
Tổng Giám Đốc Trúc Hồ (ngồi) và một số nhân viên đài SBTN. (Hình: SBTN)
Tất cả là nhờ khán giả
Mặc dù ngay tại thời khắc đang trả lời phỏng vấn, nhạc sĩ Trúc Hồ cho rằng ông vẫn phải “đấu tranh để tồn tại.”
Thế nhưng, người sáng lập ra SBTN vẫn khẳng định, “Sau 15 năm nhìn lại, điều mà cho dù ngày mai mất tất cả tôi vẫn vui. Đó là, chính khán giả SBTN là những người đã đi cùng lý tưởng với tôi, đã gìn giữ nó, bảo vệ nó, từ những ngày nó còn chập chững những bước đi đầu tiên cho đến khi trưởng thành và là đài truyền hình có số lượng khán giả coi đông nhất như hôm nay.”
“Khán giả đã đi cùng tôi đến với từng chương trình Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh, khán giả đã cùng tôi đi ký Thỉnh Nguyện Thư, khán giả đã đi cùng tôi tưởng niệm 40 năm ngày 30 Tháng Tư ở Washington, DC, khán giả đã cùng tôi Hát Cùng Biển Đông... Khán giả chính là người bảo vệ cho SBTN,” tổng giám đốc SBTN cho biết.
Theo ông Nguyễn Tự Cường, giám đốc điều hành SBTN, thì “đài SBTN hiện phát sóng trên tất cả các tiểu bang của nước Mỹ qua hệ thống Cable và Direct TV, đồng thời cũng phát qua Canada và Úc. Tính hết phóng viên SBTN rải rác khắp nơi có từ 100 đến 150 người.”
Các phóng viên của SBTN trước Tòa Bạch Ốc, từ trái, Destiny Nguyễn, Võ Thành Nhân, Mai Phi Long, Thanh Nguyễn, Vũ Nhân, và Võ Thiện Toàn. (Hình: SBTN)
Để cạnh tranh với các đài khác, ông Cường cho rằng, SBTN phải nhờ vào “thế mạnh đi sát với cộng đồng.”
“Thế mạnh trong tất cả các chương trình của SBTN là đi sát với cộng đồng, làm sao cho tin tức được chuyển tải nhanh chóng hơn để giúp đỡ cộng đồng của mình hiểu biết nhiều hơn về thế giới, về cộng đồng các nơi. Đồng thời, làm sao kết hợp được tất cả các sinh hoạt của cộng đồng ở khắp mọi nơi về làm một, để cho đồng bào của chúng ta dù ở đâu, dù làm gì cũng biết đồng hương của mình đang làm gì, sinh hoạt của họ ra làm sao, đời sống của họ như thế nào.”
“Tất cả chương trình SBTN thực hiện đều là những chương trình thực hiện tại hải ngoại chứ không phải đi vay mượn từ trong nước,” ông nói thêm.
Tâm tình của “người trong nhà” lẫn khán giả SBTN
Ông Mai Phi Long, người cộng tác với SBTN từ năm 2012, hiện là trưởng ban tin tức của SBTN, cũng là gương mặt quen thuộc với khán giả trong chương trình bình luận tin tức mang tên “SBTN Morning,” cho biết, “Ấn tượng nhất của tôi với đài SBTN là một không khí làm việc với tinh thần đồng đội, bảo bọc lẫn nhau, cũng như nhiệt huyết của ban giám đốc, đặc biệt là nhạc sĩ Trúc Hồ, Luật Sư Đỗ Phủ, và Luật Sư Nguyễn Anh Tuấn, với tinh thần dấn thân tranh đấu cho một Việt Nam tự do dân chủ và bảo vệ cộng đồng.”
Kỷ niệm mà ông Mai Phi Long nhớ nhất với đài là “lần tôi cùng nhạc sĩ Trúc Hồ và phóng viên Trần Vũ sang Hồng Kông để thực hiện chương trình tường thuật về cuộc Cách Mạng Dù.”
Từ trái, nghệ sĩ Văn Chung, xướng ngôn viên Diệu Quyên, nghệ sĩ Tuấn Châu, và xướng ngôn viên Bảo Châu, trong chương trình xổ số kỷ niệm đài SBTN bước sang năm thứ 15. (Hình: SBTN)
“Nhớ ngay trong ngày đầu tiên vừa bước xuống phi trường, chúng tôi đã lao thẳng ngay đến nơi biểu tình có hàng trăm ngàn người, bắt tay ngay vào làm việc vì không khí cuộc biểu tình rất sôi động, có nhiều chuyện mình chưa kịp biết nhưng ba anh em đã lao ngay vào biển người đó để mà tường thuật lại sự kiện lịch sử của Châu Á trong khoảng thời gian đó.”
Với nhà văn Huy Phương, thì SBTN là một đài TV mà ông “mong ước phải có ở hải ngoại” bởi vì, “Đài SBTN có lập trường rõ ràng, không chạy theo thị hiếu độc giả cũng như không bị ảnh hưởng chương trình trong nước.”
Là người điều hợp chương trình huynh Đệ Chi Binh trên đài SBTN từ tám năm qua, nhà văn Huy Phương cảm thấy “rất hạnh phúc” với những điều đã làm được từ chương trình này, khi nhiều cuộc hội ngộ, trùng phùng, nhiều việc làm thiết thực, có ý nghĩa đã diễn ra.
“Khi đi ra ngoài, nhiều người nhận ra mình qua chương trình của SBTN nên họ rất niềm nở. Nhiều người cám ơn mình khiến mình cảm thấy rất sung sướng,” ông bày tỏ.
“Trong suốt thời gian làm việc với đài, điều để lại cho mình nhiều kỷ niệm nhất là đài SBTN mặc dù là đài còn rất nhỏ so với các cơ sở phát thanh khác nhưng sau 15 năm trải qua các gia đoạn từ củng cố, phát triển cho đến bây giờ thì điều làm cho tôi tâm đắc nhất chính là đài đặt ra một tiêu chuẩn lúc nào cũng gắn bó với cộng đồng, lúc nào cũng muốn giữ truyền thống tốt đẹp của người Việt mình, đồng thời lúc nào cũng có một đường hướng đấu tranh để cho dân tộc cũng như đất nước Việt Nam có được một đời sống công bình tự do và no ấm như mình đang được hưởng trên đất Mỹ này,” ông Nguyễn Tự Cường, người gắn bó cùng SBTN từ năm 2006, chia sẻ.
Một điều đặc biệt khi nói về đài SBTN là phải nói đến chương trình Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh.
Luật Sư Đỗ Phủ, phó tổng giám đốc SBTN (trái) và Luật Sư Nguyễn Anh Tuấn, thư ký HĐQT SBTN (phải), trao cho đại diện của “Habitat for Humanity International” tấm chi phiếu $100,000 trong số hơn nửa triệu đô la gây quỹ giúp nạn nhân động đất Nepal. (Hình: SBTN)
Cựu Trung Tá Nguyễn Thị Hạnh Nhơn, chủ tịch Hội HO Cứu Trợ Thương Phế Binh và Quả Phụ VNCH, nói một cách chắc nịch, “Nói cho đúng ra, nếu không có đài SBTN thì hội này không có tiền đủ để giúp cho anh em thương phế binh ở Việt Nam.”
“Hiện tại hội có 15,000 thương phế binh, gần 5,000 quả phụ. Hằng tuần đồng hương tại rất nhiều tiểu bang vẫn gửi tiền về để giúp cho các thương phế binh, nhưng vẫn không đủ để chúng tôi hoàn thành công tác giúp cho gần 20,000 người như vậy,” bà cho biết.
Bà Hạnh Nhơn nói một cách cảm kích, “Lúc đầu hội chỉ mới có 5,000-6,000 người thôi mà cũng không làm xuể nên mới nhờ anh Nam Lộc giúp cho một chương trình gây quỹ. Khi đó anh Nam Lộc mời Trúc Hồ cùng tham gia. Trúc Hồ đã mang tất cả các phương tiện kỹ thuật cùng 50-70 ca sĩ hát miễn phí cho chương trình đại nhạc hội. Mỗi năm chương trình Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh có thể thu được từ $700,000 đến $1 triệu là nhờ đài SBTN.”
“Chín Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh vừa qua đều có đài SBTN yểm trợ tối đa mà không lấy bất cứ một chi phí nào hết. Nhờ đó mà hội mới có thể hoàn thành nhiệm vụ cứu trợ cho anh em thương phế binh ở Việt Nam,” vị chủ tịch Hội HO Cứu Trợ Thương Phế Binh và Quả Phụ VNCH nhấn mạnh vai trò của SBTN.
Trong vai trò một khán giả của SBTN từ những ngày đầu tiên, ông Kenny Diệp, hiện ở Florida, kể, “Tôi coi SBTN từ ngày còn ở California. Lúc đó những chương trình phát thanh Việt ngữ, những chương trình TV mới bắt đầu phôi thai, những chương trình này được hãng Time Warner bảo trợ nên tôi coi. Coi SBTN từ đó, đến khi dọn nhà qua Florida hơn 10 năm cũng tiếp tục coi cho đến ngày hôm nay.”
Lý do để vị khán giả này vẫn trung thành với SBTN vì, “Mình coi thường xuyên nên nó như một điều gì cứ nối dài để cho mình theo dõi, nhất là trong đó có chương trình 'SBTN Morning' rất hay làm cho mình hiểu nhiều về tin tức trong cộng đồng người Việt cũng như tin tức thế giới một cách sinh động hơn những đài khác, không có sự nhàm chán.”
“Đài SBTN rất đa dạng, phong phú nhưng mình không có đủ thời gian để coi hết được mà chỉ coi chọn vài chương trình yêu thích để coi như chương trình 'SBTN Morning,' 'Nhạc Thính Phòng của anh Trúc Hồ và Nguyên Khang,' hay ngay trong lúc này tôi đang coi chương trình của ông Huy Phương nói về người lính đây, cũng là một trong những chương trình tôi thích,” ông Kenny cho biết.
Mười lăm năm, thời gian không dài cho sự khẳng định tên tuổi của một thương hiệu, thế nhưng, ở tuổi 15, SBTN thực sự như một cô gái vào tuổi tròn trăng, với tất cả vẻ đẹp mà ai cũng thích ngắm nhìn, để yêu mến, để nâng niu.
