“Chúng tôi rất vui mừng thấy nhiều đồng hương về tham dự sự kiện hôm nay, trên con tàu đã cứu hơn 3,000 người Việt Nam cách đây 40 năm,”
SAN DIEGO, California (NV) - Viện bảo tàng hàng không mẫu hạm USS Midway, San Diego, vừa tổ chức lễ tưởng niệm 40 năm Tháng Tư Đen hôm Chủ Nhật, 26 Tháng Tư với một chương trình nghi lễ và văn nghệ đặc sắc, cùng với nhiều chia sẻ của một số nhân vật hoạt động trong cộng đồng Việt Nam trước sự chứng kiến của đông đảo đồng hương.
Nghi thức chào quốc kỳ VNCH. (Hình: Đỗ Dzũng/Người Việt)
Mặc dù 10 giờ sáng USS Midway mới mở cửa để mọi người vào, trước đó, đã có đông đảo người đứng chờ mua vé.
Trên thành tàu, hàng trăm lá quốc kỳ VNCH và Mỹ được treo thẳng đứng, trang nghiêm và đầy màu sắc. Xung quanh thành tàu được trang trí với 58,000 chiếc nơ màu vàng cùng một ít nơ màu đen, biểu tượng của sự tưởng niệm 58,000 binh sĩ Hoa Kỳ hy sinh trong cuộc chiến Việt Nam.
Tại bãi đậu xe cạnh USS Midway, gần một chục chiếu xe Jeep quân đội thời VNCH, trang bị giống như đang ở ngoài chiến trường cùng với những lá cờ vàng bay phất phới trong gió, đầu liền nhau, đầu quay về hướng con tàu trông rất trang nghiêm.
Khoảng 10 giờ sáng, bốn chiếc xe buýt từ Orange County chở một số đồng hương về tham dự sự kiện đậu ngay bên cạnh USS Midway và cho khách bước xuống, qua sự hướng dẫn của các thành viên Tập Thể Chiến Sĩ VNCH.
Hai cựu sĩ quan QLVNCH thảy một vòng hoa xuống biển Thái Bình Dương
để tưởng niệm 260,000 đồng đội hy sinh trong cuộc chiến Việt Nam. (Hình: Đỗ Dzũng/Người Việt)
Phải nói là không khí ở USS Midway lúc đó không khác gì không khí của một ngày hội. Phần đông nam giới đều mặc quân phục thuộc nhiều binh chủng. Có một số phụ nữ mặc áo dài Việt Nam. Đa số đều cầm trong tay lá cờ VNCH hoặc khoác trên người tấm khăn choàng hình cờ vàng ba sọc đỏ.
Chương trình bắt đầu với phần khai mạc của cô Roxanne Chow, đồng trưởng ban tổ chức, và bà Vanessa Ruiz, đồng giám đốc viện bảo tàng USS Midway.
Người đầu tiên được mời phát biểu là nữ tài tử Kiều Chinh, kế đến là Luật Sư Hoàng Kim Thoa, đại diện Hiệp Hội Người Việt San Diego.
“Chúng tôi rất vui mừng thấy nhiều đồng hương về tham dự sự kiện hôm nay, trên con tàu đã cứu hơn 3,000 người Việt Nam cách đây 40 năm,” nữ tài tử Kiều Chinh nói.
Một tiết mục văn nghệ do các thành viên Câu Lạc Bộ Tình Nghệ Sĩ trình diễn. (Hình: Đỗ Dzũng/Người Việt)
Luật Sư Hoàng Kim Thoa tiếp lời, “Ngày hôm nay nhắc chúng ta nhớ đến sự hy sinh của hàng ngàn binh sĩ Hoa Kỳ và Việt Nam đã hy sinh để chúng ta có được cuộc sống tự do như hôm nay. Đại diện Hiệp Hội Người Việt San Diego, chúng tôi xin chào đón tất cả đồng hương có mặt hôm nay.”
Năm 1975, chính hàng không mẫu hạm USS Midway, dưới sự chỉ huy của ông Larry Chambers, hạm trưởng, đã cứu hơn 3,000 người Việt Nam vào những ngày cuối của cuộc chiến, nhất là đẩy số trực thăng trị giá $10 triệu xuống biển để có chỗ cho Thiếu Tá Lý Bửng đáp chiếc Cessna của ông xuống USS Midway an toàn, cứu sống ông và vợ, cùng năm đứa con nhỏ.
“Phải nói ông Lý Bửng là một anh hùng, vì tôi chưa bao giờ chứng kiến một chiếc Cessna đáp xuống USS Midway trong lúc trời mưa. Hơn nữa, cứu gia đình ông là một hành động nhân đạo bắt buộc, cho dù tốn kém bao nhiêu,” ông Larry Chambers nói.
Chương trình được tiếp tục với phần phát biểu ý kiến của một số nhân vật, xen kẽ với chương trình văn nghệ với các tiết mục hát và múa.
Đúng 12 giờ trưa, nghi lễ chào quốc kỳ Việt-Mỹ được tiến hành trang nghiêm. Khi quốc ca VNCH được hát lên thì cũng là lúc lá cờ vàng được từ từ kéo lên trên cột cờ của USS Midway. Kế đến là phần chào cờ Mỹ, cũng với nghi thức tương tự.
Những chiếc xe Jeep của QLVNCH. (Hình: Đỗ Dzũng/Người Việt)
Một nghi lễ tuy ngắn ngủi, nhưng rất cảm động là quăng hai vòng hoa xuống biển, vòng hoa thứ nhất để tưởng niệm 58,000 binh sĩ Hoa Kỳ hy sinh trong cuộc chiến Việt Nam, và vòng hoa thứ nhì để tưởng niệm 260,000 binh sĩ VNCH đã hy sinh để bảo vệ miền Nam Việt Nam.
Sau cùng là phát biểu và chia sẻ về ngày tưởng niệm Tháng Tư Đen của ông Mac McLaughlin, tổng giám đốc viện bảo tàng USS Midway, ông Peter Phạm, chủ tịch Hiệp Hội Người Việt San Diego, bà Stephanie Đinh, một người được USS Midway cứu 40 năm về trước, ông bà cựu Chánh Án Nguyễn Trọng Nho, và ông Hugh Nguyễn, chánh lục sự Orange County.
Cũng trên USS Midway hôm Thứ Bảy là một bàn thờ tổ quốc, có lá quốc kỳ VNCH và Mỹ được đặt tại sát đường băng chỗ máy bay cất cánh. Bên cạnh đó là bức tường “The Wall That Heals,” mô hình của đài tưởng niệm Chiến Tranh Việt Nam ở Washington, DC, có tên 58,000 binh sĩ Mỹ hy sinh trong cuộc chiến.
USS Midway được hạ thủy ngày 20 Tháng Ba, 1945, có chiều dài 296 mét, nặng 45,000 tấn, do hãng Northrop Grumman chế tạo, từng tham chiến tại Việt Nam bắt đầu từ năm 1965 và cuộc chiến Vùng Vịnh năm 1991.
Năm 1992, USS Midway ngưng hoạt động, được một tổ chức bất vụ lợi đứng ra xin Bộ Hải Quân Hoa Kỳ để làm viện bảo tàng, và đến năm 2003 được kéo về đậu tại hải cảng San Diego cho đến nay.
