“đảng Cộng Hòa chúng tôi có rất nhiều người sáng giá, nên nếu muốn thành công ông Romney phải chứng tỏ cho thấy ông nổi trội hơn tất cả những người khác.”
Nếu nhìn vào kết quả những cuộc thăm dò được thực hiện từ Tháng Mười năm ngoái đến giờ, ông Cựu Thống Ðốc Mitt Romney không đứng nhất thì cũng đứng nhì. Không thể phủ nhận tin ông ứng viên 2012 của đảng Cộng Hòa định dự cuộc đua 2016 là một trong những tin chính trị nổi bật nhất trong năm, nhưng điều đó không có nghĩa là ông được cử tri cùng đảng đón nhận một cách niềm nở.
Ông Mitt Romney. (Hình: Sandy Huffaker/Getty Images)
Ðiều đó được chứng minh ở nhiều dạng khác nhau. Trước hết, một số những người từng tài trợ cho ông Romney tranh cử hồi 2008 và 2012 nói rằng họ “nóng lòng muốn biết kế hoạch tranh cử” của ông cựu thống đốc Massachusetts, nhưng những vị dân cử trước đây ủng hộ ông vẫn chưa lên tiếng nói gì, đồng thời cánh bảo thủ Cộng Hòa chẳng ngần ngại lộ vẻ mặt không vui khi được hỏi về nhân vật chỉ mới 4 năm trước đây họ từng chống đối, sau đó lặng lẽ đứng nhìn ông thất bại trong cuộc bầu cử mà đến giờ một số không ít đảng viên Cộng Hòa vẫn tin đáng lẽ phải chiến thắng.
Hai tuần trước đây khi ông Romney được mời nói chuyện trước Ủy Ban Cộng Hòa Quốc Gia trong cuộc họp hàng năm tổ chức tại San Diego, một số người tham dự kể lại chỗ nào họ cũng nghe những lời sầm xì đầy bất lợi cho ông. Bà Diana Orrich của đảng bộ Nevada kể lại có người bảo “ngồi ăn tối mà phải nghe ông Romney nói chuyện thì... nuốt không nổi,” người khác thì phê bình “ông này điên hay sao mà lại ra tranh cử,” có người bĩu môi chê bai “đã thua 2 lần rồi mà tại sao vẫn nhất định phải ứng cử lần thứ 3? Có phải ông ta muốn ra tranh cử để thua lần nữa hay không?”
Một số thành viên Cộng Hòa khác cho rằng ông Romney vẫn là tên tuổi nổi bật của chính trường quốc gia và của đảng, nhưng “điều đó không có nghĩa chắc chắn ông sẽ được đề cử.” Ông Steve Duprey của đảng bộ New Hampshire tin sự xuất hiện của ông Romney “khiến một số chính trị gia khác chùn bước không muốn dự cuộc đua” nhưng “từng được đảng đề cử không có nghĩa là ông ta sẽ được tái đề cử” đặc biệt lần này “đảng Cộng Hòa chúng tôi có rất nhiều người sáng giá, nên nếu muốn thành công ông Romney phải chứng tỏ cho thấy ông nổi trội hơn tất cả những người khác.”
Tuần rồi, cuộc thăm dò tổ chức tại Iowa cho thấy nếu cuộc bầu cử sơ bộ diễn ra ngay lúc này, người được cử tri Cộng Hòa chọn chính là ông Romney. Trong cuộc thăm dò đó, ông Romney được 21% phiếu ủng hộ của người cùng đảng, về nhì là ông Cựu Thống Ðốc Jeb Bush của tiểu bang Florida. Khi được hỏi về chuyện này, ông Will Rogers thuộc ban điều hành đảng bộ tiểu bang e rằng cuộc thăm dò không phản ánh đúng với những gì ông ghi nhận được qua những buổi nói chuyện vơi cử tri cùng đảng. “Có nhiều người vẫn chê bai ông Romney vận động quá kém nên mới thua ông Obama, nhiều người thắc mắc chẳng hiểu vì sao đã thua rồi lại còn tái tranh cử,” ông Rogers nói tiếp “cũng có người nêu thắc mắc có thật ông Romney muốn tranh cử lần nữa hay chỉ muốn xuất hiện phá bĩnh ông Jeb Bush.” Vẫn theo ông Rogers, khi nghe cử tri trong đảng nêu những thắc mắc đó “tôi hiểu ngay là quan hệ giữa ông Romney và người cùng đảng không được tốt cho lắm.”
Ngay bà Gloria Mazza, một thành viên Cộng Hòa thuộc hàng “nặng ký” của đảng Cộng Hòa và cũng là người đứng đại diện cho ông Mitt Romney hồi 2014, cũng nói nếu ông Romney được đảng đề cử một lần nữa, “tôi sẽ hết lòng ủng hộ, sẵn sàng đứng ra để vận động cho ông” như bà đã làm trước đây, nhưng ngay lúc này “tôi lắng nghe xem các ứng cử viên khác trong đảng trước khi quyết định ủng hộ ai ở cuộc bầu cử sắp tới.”
Ở Quốc Hội Liên Bang thì sao? Câu trả lời đúng nhất: chẳng khác gì tình hình những nơi khác, tức không sáng sủa lắm cho ông Romney. Thí dụ như Thượng Nghị Sĩ John McCain cách đây mới 2 năm từng vận động cho ông Romney, bây giờ “vẫn ủng hộ ông bạn cũ” nhưng xác nhận đang nghiêng về phía một chính trị gia cũng đang có ý định ra tranh cử là Thượng Nghị Sĩ Lindsey Graham của tiểu bang South Carolina. Dàn dân biểu và thượng nghị sĩ Cộng Hòa từng công khai ủng hộ ông Romney cũng chưa lên tiếng bình phẩm về tin ông cựu thống đốc muốn tái tranh cử, khéo léo cho biết giới truyền thông biết họ vẫn đang ở thế “chờ đợi xem cử tri nghĩ gì, muốn gì,” trước khi đưa ra quyết định có tiếp tục ủng hộ ông Romney như đã từng làm hồi 2012 hay không.
Ðược chú ý đến khá nhiều là phát biểu của Thượng Nghị Sĩ Rand Paul - cũng đang ngấp nghé ghế tổng thống - nhắc lại chuyện “chỉ vài tháng trước đây ông Romney từng nói sẽ không ra tranh cử, ông ta bảo đảng đã cho ông ta cơ hội và bây giờ là lúc phải dành cơ hội đó cho người khác.” Thượng Nghị Sĩ Paul nhấn mạnh “ông Romney nói rất đúng, đã đến lúc đảng Cộng Hòa cần có khuôn mặt mới, cần có đường hướng hoạt động mới, cần có một cuộc vận động hoàn toàn mới.”
